maandag 14 juli 2014

Aoûtats

Aoûtats of trombicula autumnalis, ofwel gewoon 'oetjes'

Een lesje biologie, ter voorbereiding voor wie in augustus naar PBF komt!

De aoûtats, betekent zoiets als de augustusbeestjes. Août is augustus in het Frans. Ook wel tique de vendange genaamd (NL: oogstmijt of herfstmijt), Latijnse naam is trombicula autumnalis. Het zijn microscopische kleine mijten die in het gras zitten en op de mens overspringen. Je ziet ze niet met het blote oog. In de hooimaand augustus komen ze vaak voor, maar ook in de rest van de zomer en soms zelfs voorjaar al.
Vie parasitaire:
1. Œufs
2. Larve
3. Nymphe
4. Imago







Ze leven op het oppervlak van de grond (op de kluiten, steentjes of gras en takjes die op de grond gevallen zijn) en zoeken in de kortst mogelijke tijd een warmbloedige dier met het oog op voedsel (met de sappen of lymfeweefsel van de laatste). De gastheer zijn meestal een kleine gewervelde dieren (konijnen, egels, mollen, knaagdieren, vogels, enz.) of een huisdier; zelfs de mens is zijn gast. Ze klimmen dan naar de armen en benen om zich vervolgens te verzamelen in de natuurlijke plooien, zoals de lies of de huid gebieden waar er sprake is van plooien. Ze zijn maar 0,25 mm lang, maar dat verhinderd ze niet om je flink te bijten, en hun speeksel in je te spuiten...dat is wat de jeuk veroorzaakt. Het parasiteren van de larven is zeer kort (2-3 dagen).  Zodra ze zich (met jou) gevoed hebben laten ze zich vallen op de grond en graven zich in in de aarde; ze gaan weer in rustfase. Ondertussen zijn er wel  bultjes ontstaan, en in de avond/nacht begint de eerste jeuk, en die zo`n 5 à 6 dagen kan aanhouden.

De ca. 0,2 mm metende larven van de aoûtats, kunnen, als je daarvoor gevoelig bent, echt heel hinderlijk worden en tot vreselijke jeuk leiden. Door het formaat en de snelheid van de oogstmijtlarven heeft de mens meestal in eerste instantie helemaal niet door dat ze gebeten zijn. Pas als na zo'n 3 tot 6 uur de jeuk op komt zetten ontdekt men dat hij gestoken is.
De oogstmijt ook wel de augustusmijt genoemd maakt geen schade aan het gazon maar beïnvloedt eerder het humeur van de personen die allergisch voor deze mijten zijn. We kunnen vaststellen dat ons humeur zwak is en niet opgewassen tegen een diertje dat volwassen slechts twee millimeter groot wordt.

Wat te doen??

Het leed zou kunnen worden voorkomen door op de terreinen waar de met het blote oog niet waarneembare larven van de aoûtats (volwassen zijn het de kleine rode spinnetjes) leven, beschermende kleding dragen. Het uitbundig aanplanten van lavendel zou de beestjes weghouden. Het sproeien van het gras zou de larven van deze mijtachtige verdrijven en ook spuiten kan effectief zijn (met het middel dat wordt gebruikt ter bestrijding van de rode spinnetjes, een andere lastpost voor de Franse tuin). Behandel alleen de vochtige en schaduwrijke plekken. Na bestrijding is het aanbevolen om gedurende tien dagen niet op het gras te gaan liggen (dit geldt ook voor huisdieren). Behandel alleen bij droog weer en op een kort gemaaid gazon.

In en rond de tuin kan men de beten voorkomen door gras en vegetatie kort te houden. In de natuur door niet op de grond te gaan zitten of liggen. Blijven wandelen. Wie perse door struikgewas heen moet waar deze mijten voorkomen, moet zich erop kleden. Bijvoorbeeld zo;


De beste manier om de beten van oogstmijten te voorkomen is het nemen van enkele voorzorgsmaatregelen. 
  • Het gras dient gemaaid te worden met laarzen aan. 
  • Ook het dragen van gesloten kleding (sokken, lange broek, lange mouwen) en dit geldt met name voor de benen, is doeltreffend, toegegeven dat dit soort maatregelen moeilijk te realiseren zijn tijdens een kampeervakantie. 
  • Zwavel in poedervorm, opgemengd met talk heeft een zeer gunstig effect. Dit mengsel kan op de huid, de kleding, het ondergoed en het beddengoed (slaapzakken) uitgestrooid worden. 
  • Huisdieren niet op je stoelen en banken laten zitten als ze ook buiten komen want die brengen de beestjes mee naar binnen;
  • Wanneer je gezellig buiten wilt zijn zorg dan dat je een stenen terrasje hebt om op te zitten. Onze ervaring is dat ze daar niet komen.

Een insektenwerend middel dat DEET (diethyltoluamide) bevat is efficiënt in het verminderen van aantrekkelijkheid van uw lichaam voor de oetjes. Smeer je benen er mee in tot aan je liezen, de handen en onderarmen en de nek in voordat je de tuin of het veld ingaat. Voor maximumdoeltreffendheid, zouden de afweermiddelen op schoenen, sokken, broekmanchetten, enkels en benen, en rond de taille moeten worden toegepast.


Neem een hete douche of warm bad om eventueel resterende mijten zoveel mogelijk te verwijderen, boen de huid goed schoon, gebruik veel zeep ('savon de Marseille') en een washandje of borstel, en trek daarna schone kleren aan. In de kleren kunnen nog levende mijten aanwezig zijn, dus die moeten worden gewassen op minimaal 50 graden. Probeer niet te krabben. Reinig de beetplekken eventueel met alcohol.

Of grootmoeders trukendoos;

  • Met alcohol de belaagde armen en benen inwrijven zou helpen. In de handel is zo'n lotion te koop: Tiq'aoûta. 
  • Wat volgens sommigen wel helpt tegen de jeuk is mentholpoeder. 
  • De lucht van lavendel zouden de beestjes zeer onaangenaam vinden. 
  • Andere tips: smeer polsen en enkels in met bijvoorbeeld citronella als je in de tuin gaat werken en er auotâts zitten. 

  • Gewoon bij de apotheek een spray halen; Insect Ecran, waar er 2 types van bestaan, je moet die hebben die specifiek Aoutats op de bus heeft staan. 
  • Ascabiol (Laboratoire Medeva) helpt goed. Na het douchen het hele lichaam insmeren met deze wit/gele zwavellotion (1 à 2x p.w.) of meerdere malen per dag insmeren met zwavelhoudende creme
  • Een oud indisch middeltje was "kajaputi olie" dat op basis van ammoniak en kruiden extracten werkte tegen muggen- (malaria) beten e.d. hielp en de beten neutraliseerde/ontsmette.
 Een ander zweert bij "KINKAN", een soortgelijk (japans) spulletje met een depper op de fles met ook ammoniak, menthol, kamfer (-spiritus) , solityl, hot-pepper en de fameuze corean-carrot extracten er in.  
  • Onder de douche : anti-roos shampoo gebruiken = zinkoxyde, dus ook tegen de jeuk op de huid.
  • Als de jeuk niet meer is te dragen helpt het smeren van Nestocyl of de Franse producten Apaisyl of Lelong.
  • Lotions op alcoholbasis (kamferspiritus) kunnen verzachtend werken. 


En ook in Engeland kennen ze deze beestjes; Harvest mites en chiggers;
"Very common around blackberry bushes, woods, fields. Never sit on a freshly used brush hog! My butt was completely covered with these chiggers. I used a rag with bleach on it to scrub with. Killed them all instantly and never itched again!"
En wie een frans naslagwerkje wil bekijken; http://fr.wikipedia.org/wiki/Aoûtat
Verder zit er niet veel anders op dan het uit te zitten. Het kan 2-3 tot soms 10 dagen duren voordat de jeuk wegtrekt. En wij hebben er helaas inmiddels ook ervaring mee! En het duurde even totdat we erachter kwamen dat het deze diertjes betrof...
die gezellige oranje spinnetjes zijn de volwassen oetjes
Dus jullie zijn gewaarschuwd!!! 



1 opmerking: